 |
 |
 |
 |
 |
 |
Część podstawowa: zawiera mapkę gwiazd widocznych w Polsce gołym okiem (do 5 mag) i niektóre obiekty mgławicowe. Drogę Mleczną zaznaczono jaśniejszym tłem, gwiazdozbiory liniami łączącymi niektóre gwiazdy. Ekliptykę odwzorowuje ciąg czarnych punktów, odpowiadających położeniu Słońca na tle gwiazd w kolejnych dniach roku. Wzdłuż ekliptyki znajdują się wszystkie gwiazdozbiory zodiakalne. Wyróżniono każdy 1 (I), 10 (X) i 20-ty (XX) dzień miesiąca. Na mapkę naniesiono siatkę współrzędnych równikowych: rektascencje (południki od 2 - 24 h) i deklinacje – równoleżniki od +90 do -40 stopni. Kalendarz na obwodzie mapy zawiera wszystkie miesiące i dni całego roku.
Nakładka: część przezroczysta odsłania fragment mapy, który odpowiada obrazowi całego nieba widocznego w danej chwili nad Polską. Owal na nakładce odwzorowuje linię horyzontu dla szerokości geograficznej 52 stopnie a liczby wokół nakładki – godziny w czasie miejscowym. Zaznaczone na owalu kierunki świata umożliwiają porównanie mapy z obserwowanym niebem. Przez biegun i zenit biegnie linia miejscowego południka przecinając horyzont w punktach N (północy) i S (południa). Zaznaczone są również kierunki W (zachodu) i E (wschodu) oraz kierunki pośrednie: SE - południowy wschód, SW - południowy zachód, NW - północny zachód oraz NE - północny wschód. Pozostałe linie wewnątrz owalu pozwalają określić wysokość obiektów nad horyzontem.
Środek mapy odpowiada zenitowi. Gwiazdy pokazane w centrum mapy na niebie będą się znajdowały nad głową.
Nastawiając mapkę na dany moment należy wyznaczyć czas miejscowy, to znaczy do czasu zegarowego dodać poprawkę na długość geograficzną i odjąć 1 godzinę jeśli obowiązuje czas letni.
Odczytując z mapy moment zjawiska od godziny wskazanej przez mapę należy odjąć poprawkę na długość geograficzną i dodać 1 godzinę jeśli obowiązuje czas letni.
Jak uzyskać wygląd nieba nad horyzontem w danej chwili:
1.znajdujemy datę obserwacji na obwodzie mapy
2.znajdujemy godzinę obserwacji na nakładce
3.dostrajamy godzinę obserwacji na pomocą ruchomej nakładki – ustawiamy ruchomą nakładkę tak, aby godzina obserwacji pokryła się z datą obserwacji.
4.orientujemy mapę według stron świata. Jeśli chcemy przyjrzeć się w czerwcu północnemu niebu, musimy przekręcić mapę odpowiadającą odpowiedniej dacie czerwcowej tak, by znalazł się przed nami punkt N.
Jak ustalić godzinę wschodu, górowania lub zachodu dowolnego obiektu:
1.wschód: ustawiamy obiekt na linii horyzontu po stronie E i odczytujemy godzinę na nakładce dla odpowiedniej daty obserwacji;
2.górowanie: ustawiamy obiekt na linii miejscowego południka i odczytujemy godzinę na nakładce dla odpowiedniej daty obserwacji;
3.zachód: ustawiamy obiekt na linii horyzontu po stronie W i odczytujemy godzinę na nakładce dla odpowiedniej daty obserwacji.
Źródło: http://www.teleskopy.pl, www.wygasz.edu.pl
© 2014 Piotr Mikołajczak